Şaraplar yatık durumda ve loş bir ortamda saklanmalı, bulundukları yerde sabit bir sıcaklık-nem dengesi olmalıdır. Aksi taktirde ömürleri kısalabilir veya doğrudan bozulabilirler. Buraya kadar tamam. Öyle tahmin ediyorum ki bunlar zaten şarapla ilgilenen hemen herkesin bir şekilde önüne çıkan bilgilerdir. Ancak elbette ki bundan fazlası var.
Şarap hakkında bilgi edinmenin ve şaraptan keyif almanın en güzel yanlarından biri, zevkinize göre oluşturduğunuz bir koleksiyona sahip olmaktır. Elinizin altında canınız istediğinde açabileceğiniz birkaç lezzetli şişe olması, akşam yemeklerinizi veya beklenmedik kutlamalarınızı hiç süphesiz daha keyifli kılar. Ancak şarapları tatmak, seçmek ve sonrasında satın almak, sürecin tamamını oluşturmaz. Bir de aldığınız tüm o şarapları iyi koşullarda saklamanız gerekir. Doğru bir şekilde korunan şarap, değeri ve kalitesi artarak on yıllarca dayanabilir. Fakat özensiz saklama koşulları, dünyanın en iyi şaraplarını bile zaman içinde içilemez hale getirebilir.
En uygun ve doğru koşullarda şarap saklamaya dair derlediğim yedi ipucunu sizinle paylaşmak istiyorum.
Şarabı Doğru Sıcaklıkta Saklayın
Sıcaklık, sakladığınız şarabın kalitesini etkileyen tüm faktörler arasında belki de en önemlisidir. Şarabınızı yeterli sıcaklıkta veya soğuklukta saklamazsanız, kesinlikle bozulacaktır. Uzun veya kısa süreli şarap saklama için en ideal sıcaklık 13ºC civarındadır. Ancak bu durum şaraptan şaraba değişebilir. Aldığınız şarapla ilgili sıcaklık önerileri için o şarabın üreticisine mutlaka danışın. Bazı üreticiler bu tip bilgileri şişe etiketlerinde paylaşıyor. Türü ne olursa olsun, şarabınızı asla şarabın donmasına neden olabilecek -4ºC altında veya yıllanma sürecini bozabilecek ve hatta uçucu bileşikleri yok edebilecek 20°C üzerindeki sıcaklıklarda saklamamalısınız.
En önemlisi, şarap saklama sıcaklığınız mümkün olduğunca sabit olmalıdır. Belirgin sıcaklık dalgalanmaları mantarın genleşip büzülmesine; şarabın dışarı veya havanın içeri sızmasına neden olabilir.
Şarap Şişelerini Yatay Olarak Saklayın
Mantarlı şarap şişelerinizi yatay olarak saklamanız gerekiyor. Şarabı yatay pozisyonda tutmak, mantarın nemli kalmasına yardımcı olur. Bu da uzun süreli depolamanın en önemli kısmıdır, çünkü kurumuş bir mantar, şişeye hava girmesine ve şarabın bozulmasına neden olabilir. Mantarsız (vidalı kapaklı vs.) şarap şişelerini ise yan bir şekilde tutmanız gerekmiyor.
Şarabı Işıktan ve Titreşimden Koruyun
Şarapları hangi uzunlukta saklarsanız saklayın, mümkün olduğunca karanlıkta olduklarından emin olun. Doğrudan güneş ışığından gelen UV ışınları, şarabın tatlarına ve aromalarına zarar verebilir. Ayrıca şarapları çamaşır ve kurutma makineniz, egzersiz alanınız veya müzik sisteminiz gibi titreşim kaynaklarından da uzak tutmalısınız. Titreşimler şişedeki tortuları bozabilir ve şarapların uygun şekilde yıllanmasını sağlayan hassas süreci olumsuz etkileyebilir.
Şarabı Uygun Nemde Saklayın
Şarapları sakladığınız ortamdaki nem oranı, şarapların ömrüne direkt olarak etki eder. Örneğin, düşük nem oranına sahip bir yerde sakladığınız şarapların mantarları kuruyarak onları oksijenin etkilerine karşı savunmasız bırakacaktır. Şarap sakladığınız odanın veya mahzenin nem oranı yüzde 60 ila 68 arasında olmalıdır. Nem oranı düşünüldüğünde, evde şarap saklamak için en ideal yer mutfak lavabosunun altı veya yakınları olabilir.
Şarabı Doğru Sıcaklıkta Servis Edin
WSET 2 sınavına hazırlarken bol bol ezber yaptığım şu günlerde, başım en çok bu sayılarla belada desem yeridir. Bilmeniz gereken en önemli detay, uzun süredir kenarda köşede tuttuğunuz bir şarabı servis etmeden önce, onun servis sıcaklığına gelmesi için biraz beklemeniz gerektiğidir. Bu, şarabın tüm aroma ve lezzetlerini açığa çıkarması adına çok önemlidir.
Kırmızı şaraplar oda sıcaklığının biraz altında, yaklaşık 12-19˚C arasında servis edilmelidir. Kesin sıcaklık değeri, şarabın yaşına göre belirlenir. Eski şaraplar 16-18˚C’de servis edilebilir. Ancak daha genç şaraplar spektrumun soğuk ucuna daha yakın olmalıdır. Güçlü tanenlere sahip kırmızı şaraplar, 12˚C’ye kadar soğuyabilen daha hafif kırmızı şaraplara göre sıcaklık spektrumunun daha sıcak ucunda olmalıdırlar.
Beyaz şaraplar ise kırmızılardan daha soğuk servis edilmelidir. Ancak durumu abartmamak gerekiyor, zira gereğinden fazla soğurlarsa aromalarını almak mümkün olmayacaktır. Beyaz şaraplar için ideal servis sıcaklığı 8-12˚C arasında olmalıdır. Beyaz köpüklü şaraplar, tatlı beyaz şaraplar gibi bu yelpazenin daha soğuk ucunda yer almalıdır. Şampanya içinse en ideal servis sıcaklıkları 5-8˚C’dir.
Açılmış Şarap Şişelerini Dikkatli Saklayın
Yeni açılmış bir şişe şarap, uygun saklama koşullarında birkaç gün dayanabilir. Açık bir şarabın raf ömrünü uzatmanın ve niteliklerini korumanın yolu, onu hızlı ve sıkı bir şekilde yeniden mantarlamaktan geçiyor. Şarabı yeniden mantarlamak için mantarın etrafına biraz mumlu kağıt yerleştirin ve orijinal konumuna geri kaydırın. Balmumu mantarın üst kısma yerleşmesini kolaylaştıracak ve mantarın herhangi bir parçasının şişeye düşmesini engelleyecektir. Mantar parçalanmışsa veya atılmışsa, kauçuk bir şarap tıpası sıkı bir sızdırmazlık sağlayabilir. Son olarak, açık şarap şişesinin havasını emerek sızdırmazlık sağlayan şarap vakum pompalarından edinebilirsiniz. Bunları Amazon vb. sitelerde “vakumlu şarap tıpası” şeklinde aratarak bulabilirsiniz.
Şarabı Normal Bir Buzdolabında Değil, Şarap Buzdolabında Saklayın
Sürekli olarak serin tutabildiğiniz, karanlık ve nemli bir şarap saklama alanınız yoksa ve şaraplarınıza yatırım yapmak istiyorsanız, bir şarap buzdolabı (şarap soğutucu olarak da bilinir) almak iyi olabilir. Yiyeceklerinizi çok soğuk ve kuru tutan standart bir buzdolabından farklı olarak, bir şarap dolabı şarapları 10-15˚C arasında ve uygun nemde tutar. İyi bir şarap buzdolabında, şampanya için ayrılmış daha soğuk bir ayar da olacaktır. Şaraplarınızı ayrı bir şarap buzdolabında tutmak, yemek kokularından kaynaklanan çapraz kontaminasyonun önlenmesine de yardımcı olur.